Hafta sonu gerçekleştirilen gezide, antik kentte devam eden restorasyon çalışmaları, Efes girişinde yapımı süren karşılama merkezi ve kentle bağlantısı planlanan yeni yürüyüş yolu projeleri yerinde değerlendirildi.
Gezi sırasında yapılan gözlemlerde, Efes Antik Kenti’nde geri dönüşü mümkün olmayan tahribatların bulunduğu yönünde ciddi bulgulara ulaşıldığı ifade edildi. Meclis üyeleri ve arkeolog Yusuf Yavaş, bazı restorasyon uygulamalarının bilimsel ve tarihsel ilkelere uygun yürütülmediğini, özellikle antik tiyatro ve çevresindeki müdahalelerin özgün dokuya zarar verdiğini dile getirdi.
“Rant Odaklı Yaklaşım Kültürel Mirası Tehdit Ediyor”
İncelemelerde, kültürel mirasın korunması yerine ticari kaygıların ön plana çıktığı uygulamaların Efes için büyük riskler barındırdığı vurgulandı. Sit alanı içerisinde yer alan ve özel bir şirket tarafından işletilen Efes Deneyim Müzesi de inceleme başlıkları arasında yer aldı. Kamuoyunda ihale süreçleriyle ilgili tartışmalara konu olan müzenin, yaklaşık 130 bin metrekarelik bir alanın dolgu yapılarak hayata geçirildiği belirtilirken, bu durumun yeni bir rant alanı yarattığı ifade edildi.
Karşılama merkezi ve bağlantı yolları çalışmaları kapsamında çok sayıda selvi ağacının kesildiği de tespit edilen unsurlar arasında yer aldı.
“Koruma, Planlama ve Liyakat Esas Alınmalı”
Gezi boyunca yapılan değerlendirmelerde, kültürel ve doğal mirasın korunmasının ancak uzun vadeli, bilimsel ve sürdürülebilir bir yaklaşımla mümkün olabileceği vurgulandı. Selçuk Halk Temsilcileri Meclisi üyeleri, eğitim sisteminde kültür varlıklarının korunmasına yönelik derslere yer verilmesi ve müze ile ören yerlerinde uygulamalı eğitimlerin yaygınlaştırılmasının önemine dikkat çekti.
Bu tür uygulamaların, gelecek kuşakların kültürel miras bilinciyle yetişmesine katkı sağlayacağı ifade edildi.
“Esas Olan Korumadır”
Gezi sonunda yapılan ortak değerlendirmede şu ifadelere yer verildi: “Binlerce yıldır toprak altında kalan ve araştırılmayı bekleyen kültür varlıklarımıza kazmadan, dokunmadan önce; liyakatli uzman kadrolarla, çağdaş tekniklerle hazırlık ve planlama yapılması zorunludur. Esas olan korumadır. Çünkü hiçbir arkeolojik kazının ya da müdahalenin tekrarı yoktur. Doğal ve kültürel varlıklarımız, gelecek kuşakların bize emanetidir.”
Selçuk Halk Temsilcileri Meclisi, Efes’te yapılan bu incelemelerin; tarihi eserlerin ve müzelerin giderek özelleştirildiğini, kamusal fayda yerine ticari çıkarların ön plana çıkarıldığını açık biçimde ortaya koyduğunu belirterek, yetkilileri kültürel mirasın korunması konusunda sorumluluk almaya davet etti.