İzBB Yayınlarının “Prestij Kitaplar” serisi kapsamında yayımlanan “Limandan Kaleye Gezerek İzmir”, özgün fikri ve tasarımıyla dikkati çekiyor. İzmir Limanı, Kadifekale, Kemeraltı, Tarihi Asansör hattında yürüyerek gezilebilecek eski kent merkezini konu alan kitap, illüstrasyonlardan oluşuyor. Söz konusu bölgelerin kısa ve özgün metinlerle tanıtıldığı kitabın çizeri Ömer Çam, grafik tasarım ve karikatürle geçen 32 yıllık meslek yaşamında uzun süredir İzmir’i çizmek istediğini söyledi.
“YÜRÜYEREK 5 - 6 SAATTE GEZİLEBİLİR”
Kitaba dair ilk fikrin 2021 yılında ortaya çıktığını belirten Çam, kent kitaplarını incelediğinde hep fotoğraf ağırlıklı ve ansiklopedik tarzda yayınlara rastladığını belirtti. “Bunlar da çok kıymetli ama ben farklı bir tarz arıyordum. Öyle bir lokasyon olmalıydı ki herkesin ilgisini çekmeliydi” diyen Çam, fikrin nasıl olgunlaştığını şöyle anlattı:
“Esas uğraşım olan çizgiden neden yararlanmayayım, dedim. Yakınımdakilerle paylaştım, Kordon’daki Atatürk Müzesi’nin binasını ve içeriden bir iki detayını çizdim. Bunu Basmane Garı ve Konak Pier çizimleri takip etti. Çevremde çok beğenildi, sonrasını da merak ediyorlardı. Neresi önemli, insanlar nerelerde vakit geçiriyor diyerek İzmir’e sanki ilk defa gelmişim gibi gezmeye başladım. Yabancı turların nereleri gezdirdiğini araştırdım. İzmir merkezinde yürüyerek 5 - 6 saatte gezilebilecek bölgeleri, lezzetiyle, keşifleriyle anlatan, bilgi veren bir şehir kitabı yapmayı düşündüm. Çizimlerimi gören yakın çevrem,ilgili yerlerin hikâyesini, tarihini soruyordu, ansiklopedik cevaplar veriyordum ama hep yavan kalıyordu. Çizimler istediğim gibi oluyordu ama metin tam oturmuyordu. Konuyu arkadaşım Duygu’ya açtım, çok beğendi.Yazar mısın dedim, hemen kabul etti.”
“GÜNLÜK YAŞAMDA KAYBOLAN TARİHE
PROJEKSİYON TUTMAK İSTEDİK”
Çalışmaya dâhil olduktan sonra kitaba yeni konular eklediklerini belirten yazar Duygu Özsüphandağ Yayman, metinlerin oluşumunda mesleki birikiminden yararlandığını anlattı. 28 yıllık meslek yaşamı boyunca İzmir’in tüm tarihi yerleşim alanlarını gezdiğini, buralara ilişkin röportajlar, araştırma yazıları hazırladığını ifade eden Özsüphandağ Yayman, bu sayede kitabın metinlerini daha kısa sürede tamamlayabildiğini vurguladı. Kitabın içeriğine ilişkin, “Tarihi kentlerde oldtown - eski kent denen bölgeler vardır. Kentin kale duvarlarını takip eden hattın içinde kalan, korunmuş bölgelerdir bunlar. Biz de İzmir’in eski kent merkezini esas aldık” şeklinde bilgi veren Özsüphandağ Yayman, şunları söyledi: “Doğal bir limanın çevresinde kurulan İzmir, 8500 yıldır liman kenti... Tarih boyunca onlarca uygarlığın evi olmuş ama aynı zamanda hızlı büyümüş, yoğun göç almış ve bu nedenle tarihi mirasının tamamını, aynıyla saklayamamış. ‘Oldtown’ diye tabir edilen bölgenin tamamı korunamamış. Biz de kitapta eski kent merkezini konu alırken günlük yaşamın hızı, karmaşası, kalabalığı içinde görünmez olan, elimizde kalan bu kültürel mirasa projeksiyon tutmak istedik. İzmir’i fotoğraflarla anlatan kitaplar da var ama illüstrasyonlar, okura çizerinin yorumunu sunuyor. Kitaba konu edilen yerleri, herkesin üzerinde ortaklaştığı görüntünün dışına çıkıp bir sanatçının gözüyle görebiliyoruz.”
Kitabın basım sürecinden de söz eden yazar, Başkan Soyer’in projeye başından itibaren sahip çıktığını, kurulma aşamasında olan İzBB Yayınları bünyesinde çıkmasını istediğini belirtti; Genel Yayın Yönetmeni Raşit Çavaş ve yayınevi ekibinin titiz çalışması sonucu eserin ortaya çıktığını söyledi.
Liman, Kadifekale, Kordon, Tarihi Asansör, Basmane, Agora, Kültürpark, Kemeraltı gibi İzmir’in merkezindeki tarihi bölgeleri içeren kitap; Saat Kulesi’nden müzelere, Dönertaş’tan sinagoglara dek mimari mirası; gevrek, söğüş, lokma gibi mutfak kültürünü; Alsancak ve Kemeraltı sokakları gibi yaşama kültürünü içeriyor. Baştan sona doğru bir okumayı mecbur bırakmayan kitap, istenen sayfadan başlayarak serbest bir okuma deneyimi sunuyor.
İzBB Yayınları, İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer ile Genel Yayın Yönetmeni Raşit Çavaş’ın 17 Ekim 2023’te Ahmed Adnan Saygun Sanat Merkezi’nde düzenlediği tanıtım toplantısıyla yayın hayatına başladığını duyurmuştu.
